Το μάννα της Ερήμου

ΤΟ ΜΑΝΝΑ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ

Μάννα ὀνομάζεται ἡ θεόσταστη ἐκείνη τροφή μέ τήν ὁποία τρεφόντουσαν οἱ  Ἑβραῖοι γιά σαράντα χρόνια πού βρίσκονταν στήν ἔρημο. Ἡ λέξη <<μάννα>> προέρχεται ἀπό τήν Ἑβραϊκή ἐρωτηματική ἀντωνυμία <<μάν>> πού σημαίνει <<τί;>>, καί τοῦτο γιατί οἱ Ἑβραῖοι ὅταν πρωτοεῖδαν τήν τροφή αὐτή ἀναρωτιώντουσαν· <<τί ἐστι τοῦτο; Οὐ γάρ ἤδεισαν, τί ἧν. Εἶπε δέ Μωϋσῆς αὐτοῖς· οὗτος ὁ ἄρτος, ὅν ἔδωκε Κύριος ὑμῖν φαγεῖν·>> (Ἔξοδ. 16:15).

   Ὅταν οἱ Ἰσραηλῖτες ἐλευθερώθηκαν ἀπό τήν σκλαβιά τῆς Αἰγύπτου καί ἔφθασαν μετά δύο μῆνες περίπου στήν ἔρημο τοῦ Σινᾶ εἶχαν ἀρχίσει νά ἀντιμετωπίζουν πρόβλημα διατροφῆς. Δέν μποροῦσαν -ὅπως ἦταν φυσικό- νά τραφεῖ ἕνας ὁλόκληρος λαός ἀπό τόν ἄγονο ἐκεῖνο τόπο. Ἄρχισαν λοιπόν νά παραπονοῦνται στόν Μωϋσή καί νά ἀμφιβάλουν γιά τήν προστασία τους ἀπό τόν Θεόν, δηλώνονταν, ὅτι θά προτιμοῦσαν νά εἶχαν πεθάνει ἀπό κάποια πληγή στήν Αἴγυπτο ἀλλά χορτασμένοι, παρά ἐλεύθεροι ἀπό πεῖνα.

    Τόν γογγυσμό τῶν Ἑβραίων, ὅπως μᾶς διηγεῖται τό βιβλίο τῆς Ἐξόδου ἄκουσε ὁ Θεός καί εἶπε στόν Μωϋσή· <<Τήν ἑσπέραν θά φάγετε κρέατα καί τό πρωΐ θά χορτάσετε ἀπό ἄρτους· ἔτσι θά μάθετε ὅτι ἐγώ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός σας>>. (Ἔξοδ. 16:12). Καί πράγματι, ἐκεῖνο τό ἀπόγευμα ἔπεσαν τόσα πολλά ὀρτύκια στήν περιοχή, πού σκέπασαν τήν κατασκήνωση τῶν Ἑβραίων.

    Τήν ἑπομένη καί ἐνῶ ὑποχωροῦσε ἡ πρωϊνή καταχνιά, ἔκπληκτοι διέκριναν οἱ Ἰσραηλῖτες νά ἔχει ἁπλωθεῖ στήν ἔρημο κάτι λεπτό σάν σπόροι (πολλοί τό παρομοιάζουν σάν τόν σπόρο τοῦ ἀρωματικοῦ φυτοῦ κόλιανδρο) πού ἔπεφτε στήν γῆ σάν παγετός.  Ἀπ’ αὐτό λοιπόν, μάζευαν οἱ Ἑβραῖοι σύμφωνα μέ τήν ὑπόδειξη τοῦ Θεοῦ κάθε ἡμέρα τήν ποσότητα τοῦ 1 γομόρ κατ’ ἄτομο (περίπου 4 λίτρα) ἐνῶ τήν Παρασκευή μάζευαν διπλή δόση διότι τό Σάββατο δέν ἔπεφτε τό Μάννα, ἐνῶ ἀπαγορευόταν ρητά νά μαζέψουν περισσότερο ἤ νά κρατήσουν περίσσευμα τῆς ἡμέρας. Ὅταν μάζευαν τό Μάννα, τό ἄλεθαν καί ἀπό τό ἀλεύρι ἐκεῖνο ἔφτιαχναν πίττες μέ τίς ὁποῖες τρέφονταν. Ὅπως ἐπίσης μαρτυρεῖ ἡ Ἁγ. Γραφή, ἡ γεύση του ἦταν εὐχάριστη σάν γεύση τηγανίτας ἀπό λάδι. (Ἀριθμ. 11,7).

 Ὅπως συμβαίνει γιά κάθε θεϊκή παρέμβαση πού ἡ παντοδύναμη χάρη τοῦ Θεοῦ ἔχει καταδείξει καί ἡ ὁποία δέν μπορεῖ νά ἑρμηνευτεῖ μέ τήν κοινή ἀνθρώπινη λογική, ἔτσι καί στήν περίπτωση αὐτή, ὑπῆρξαν  ἀμφισβητήσεις ἀπό προκλητικούς καί ἐριστικούς ἀνθρώπους γιά τό κατά πόσο τό Μάννα ἦταν μιά οὐρανόσταστη τροφή γιά τόν λαό τῶν  Ἰσραηλιτῶν στήν ἔρημο.

    Οἱ χάριν ἐντυπώσεων θρησκόμαχοι αὐτοί ἀνέφεραν, ὅτι τό γεγονός τῆς παροχῆς τοῦ Μάννα δέν εἶναι κάτι τό ξεχωριστό, διότι στά μέρη ἐκεῖνα  (Μεσοποταμίας, Ἀραβίας, Παλαιστίνης κ.ἀ.) παρατηρεῖται τό φαινόμενο αὐτό συχνά. Πράγματι, ἕνα εἶδος ὅπως τό Μάννα καλύπτει κατά καιρούς τίς ἐρήμους τῶν τόπων ἐκείνων, πλήν δέν εἶναι δυνατόν νά ταυτισθεῖ μέ τήν ἐξαίσια ἐκείνη τροφή τῶν Ἑβραίων. Οἱ διαφορές εἶναι ἀρκετές καί σημαντικές, ὅπως τό παρουσιαζόμενο φαινόμενο πού ἐπικαλοῦνται οἱ ἀμφισβητίες δέν ἔχει καμία ποιοτική σχέση μέ τό Μάννα. Δεύτερον, παρουσιάζεται τό φαινόμενο αὐτό συγκεκριμένη ἐποχή τοῦ ἔτους, ἐνῶ τό Μάννα ἔπεφτε ἀδιάλυπτα γιά σαράντα χρόνια σέ κάθε ἐποχή. Τρίτον, ἡ ποσότητα τοῦ εἴδους πού προσπαθοῦν νά ταυτίσουν μέ τό Μάννα εἶναι πολύ μικρή, ἐνῶ τό Μάννα ἦτο ἀρκετό νά θρέψει δύο ἑκατομμύρια λαό ἡμερησίως καί μάλιστα νά περισσεύει! Ἀπ’ αὐτά καί ἀρκετά ἄλλα ἔχουν πάψει πλέον οἱ προσπάθειες ἁπλοποιήσεως τῆς θείας ἐκείνης ἐπεμβάσεως πρός τούς Ἑβραίους παραμένει δέ ἡ ἁγιογραφική μαρτυρία τοῦ γεγονότος ἀναλλοίωτη ἀπό φυσικές ἀνθρώπινες ἑρμηνεῖες.