Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος
Νὰ καλλιεργῆτε μέσα σας τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν εὐλάβεια ἐνώπιον τοῦ ἀπερίγραπτου μεγαλείου Του.
Νὰ ἔχετε καρδιὰ συντετριμμένη καὶ τεταπεινωμένη .
Νὰ θεωρῆτε ὅλους ἀνώτερούς σας.
Ν’ ἀγαπᾶτε τὴν σιωπή, τὴν μόνωση, τὴν συνομιλία μὲ τὸν Κύριο, ποὺ θὰ γίνη χειραγωγὸς καὶ διδάσκαλός σας. Τὰ ἅγια δάκρυα ἀποτελοῦν ἐκδήλωση θείου ἐλέους καὶ ἀσφάλεια στὴν πνευματικὴ ξηρασία καὶ στὴν σκλήρυνσι τῶν αἰσθημάτων. Μὴν τὰ περιφρονῆτε καὶ μὴν τὰ διώχνετε. Τὰ ἁμαρτωλὰ δάκρυα προκαλοῦν οἴησι, ἀγαποῦν τὴν ἐπίδειξι καὶ παρέρχονται σύντομα. Ὅταν σᾶς πλησιάζη ἡ ὑπερηφάνεια διῶξτε τὴν καὶ τοποθετῆστε στὴν θέσι της τὸ ταπεινὸ φρόνημα καὶ τὴν συντριβή.
Δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ ἐπαναλαμβάνω ὅτι τὸ ἀπόρθητο φρούριό μας εἶναι ἡ ταπείνωση. Δύσκολα τὴν ἀποκτᾶ κανείς. Μπορεῖ νὰ θεωρῆ ταπεινὸ τὸν ἑαυτό του καὶ νὰ μὴν ἔχη ἴχνος ἀπ’ αὐτή. Ὁ σωστότερος ἢ ὁ μοναδικὸς δρόμος γιὰ τὴν ταπείνωσι εἶναι ἡ ὑπακοὴ καὶ ἡ ἀπάρνησις τοῦ ἰδίου θελήματος. Χὼρὶς αὐτὰ εἶναι δυνατὸν ν’ ἀναπτύξη κανεὶς ἐσωτερικὰ ἑωσφορικὸ ἐγωισμό, παρὰ τὴν ἐξωτερικὴ ταπεινὴ συμπεριφορὰ καὶ τὶς ταπεινολογίες. Σταθῆτε λοὶπὸν καὶ ἀναρωτηθῆτε, ἂν ἔχετε ὑπακοὴ καὶ ἀπάρνησι τοῦ ἰδίου θελήματος.
Ἀγωνισθῆτε ν’ ἀποκτήσετε ταπείνωση. Ἡ ταπείνωσις εἶναι εὐωδία Χριστοῦ καὶ ἔνδυμα Χριστοῦ. Γιὰ χάρι της ὅλα θὰ τὰ συγχωρήση ὁ Θεός. Δὲν θὰ ἐξετάση τὶς ἐλλείψεις ποὺ εἶχε ὁ ἀγώνας μας. Ἐνῶ χωρὶς ταπείνωση καμιὰ ἄσκηση δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς βοηθήση. Μὲ τὸ ταπεινὸ φρόνημα μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ σωθῆ. Χωρὶς ὅμως αὐτὸ τὸ εἰσιτήριο δὲν θὰ τοῦ ἐπιτρέψουν νὰ μπῆ στὸν παράδεισο ποὺ εἶναι γεμᾶτος ἀπὸ ταπεινούς.
Ἡ ταπείνωση πρέπει ν’ ἀποτελῆ τὸ φόντο τῆς ζωῆς σας, ὅπως καὶ τοῦ καθενὸς ποὺ ζῆ εἰλικρινὰ τὴν ἐν Χριστῷ ζωή.
Ἀγωνισθῆτε στὸν ἑαυτὸ σᾶς μὲ ὅλες σας τὶς δυνάμεις καὶ ὁ Θὲὸς θὰ σᾶς βοηθήση. Ἔχετε σὰν σκὸπὸ ν’ ἀποκτήσετε «πνεῦμα συντετριμμένον», «καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην» (Ψάλμ. 50, 19 ) . Ὅταν ὑπάρχουν αὐτά, σημαίνει ὅτι βρίσκεσθε σὲ καλὴ κατάστασι. Τότε ἔχετε τὴν σκέπη καὶ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Τότε ἡ προσήλωσις στὸν Θὲὸ εἶναι σταθερὴ καὶ ἡ ἐνθύμησίς Του ἀδιάλειπτη.
Προσπαθῆστε νὰ παλέψετε μὲ τὸ εὐέξαπτο τοῦ χαρακτῆρος σας. Τὸ πάθος αὐτὸ ἐκδηλώνεται ὅταν κάποιος ἐνεργήση ἀντίθετα μὲ τὴν δική σας θέλησι, ἐπιθυμία ἢ ἐντολή. Ὅσὸ ὅμως ζῆ μέσα σας ἡ ὑπερηφάνεια τίποτε δὲν θὰ κατορθώσετε. Αὐτὴ ὅλα τὰ κυβερνᾶ. Ἂν μπορῆτε πετᾶξτε την πέρα ἀπὸ τὴν ἐξώπορτα τοῦ σπιτιοῦ σας καὶ ἀπαγορέψτε της νὰ ξαναπαρουσιασθῆ. Νὰ σκέπτεσθε τὴν πανταχοῦ παρουσία τοῦ Θεοῦ, καθὼς καὶ τὴν ὥρα τοῦ θανάτου. Ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ θανάτου εἶναι οἱ καλύτεροι διδάσκαλοι γιὰ τὴν θεραπεία τῶν παθῶν.
Εἴθε νὰ σᾶς διατηρήση ὁ Κύριος τὸ χάρισμα τῶν δακρύων γιὰ πάντα. Αὐτὰ μαλακώνουν τὴν καρδιὰ καὶ χαρίζουν τὴν κατάνυξι. Πρέπει ὅμως νὰ τὰ κρύβετε. Διότι ἡ ὑπερηφάνεια ὁλόγυρά τους περιφέρεται , ὅπως ὁ σκύλος γύρω ἀπὸ τὴν τροφή.